Човекот кој ја промени историјата на фудбалот денеска преживува со минимална пензија

Оваа година бележиме 30 години од историската пресуда во случајот Жан-Марк Бозман, која го измести правниот систем на европскиот фудбал и трајно ги смени правилата за трансфери и статусот на фудбалерите во Европската унија.

Случаjот почна во 1990 година, кога белгискиот играч, тогаш на 25 години, одлучи да го тужи клубот РФК Лијеж бидејќи му беше забрането да потпише договор со Дункерк.

Тој сакаше да ја продолжи својата кариера во Франција, но неговиот клуб го задржуваше со одштета од 12 милиони белгиски франци (денес околу 470.000 евра). Одлуката за судска постапка предизвика огромен потрес во фудбалскиот свет и се спротивстави на постоечката состојба.

Пресудата од Судот на правдата во ЕУ во 1995 година воведе револуционерни промени: фудбалерите од Европската унија повеќе не се сметаа за “странски играчи” во рамките на клубовите од Унијата.

Со ова, играчите добија право на слободно движење и работа во било која земја на ЕУ по истекот на нивните договори, а клубовите можеа да состават тимови со 11 ЕУ играчи без ограничувања за странците.

Оваа одлука, позната како „Бозман пресуда”, долгорочно го обликуваше и статусот на играчите од други европски и африкански земји кои имаат договори со ЕУ, придонесувајќи за универзализацијата на тимските состави.

И покрај неговата неоценлива заслуга за европскиот фудбал, денес Бозман е речиси невидлив за јавноста. На 61 година, живее од минимална социјална пензија, откако судската битка ја заврши неговата кариера и го доведе до финансиски банкрот.

Пензијата му ја обезбедува Меѓународната федерација на професионални фудбалери (ФИФПро). Неговата кариера заврши во ЦС Висе на крајот од сезоната 1996/97, далеку од медиумското внимание и финансиската стабилност што ја овозможи на генерации фудбалери.

Беше упатен повик кон професионалните фудбалери да соберат средства за помош на Бозман, за да му се олесни животот. Одѕивот беше скромен, при што само три од нив, меѓу кои и шпанецот Хуан Мата, поранешен играч на Манчестер Јунајтед и Валенсија, донираа средства за оваа акција насочена кон човекот кој ги ослободи колегите од системот во кој беа заложници на клубовите дури и по истекот на нивните договори.

Адвокатот Хуан де Диос Креспо, специјалист за спортско право, во средба пред пет години го опиша Бозман како „човек помлад од мене кој изгледа како мојот дедо. Емотивно е разрушен”.

Да се потсетиме, со своите храбри потези Бозман ги ослободи фудбалерите од систем каде што беа заложници на своите клубови, дури и по истекот на нивните договори. Неговата одлука овозможи бројни генерации професионалци да ја продолжат својата кариера во странство без ограничувања.